काठमाण्डौ - गएको असार ३० गते स्याङ्जा कालीगण्डकी गाउँपालिका-४ खहरे लाँकुरी थोकमा पहिरो हेर्न जाँदा अर्को पहिरो खसेर एक जनाको ज्यान गयो ।सँगै पहिरो हेर्न गएका अरु केही घाइते पनि भए ।

साउन ६ गते सर्लाहीमा वाग्मती नदीको बाढीमा फसेका २ जनाको सकुशल उद्धार भयो । नदीमा दाउरा झिक्न गएका स्थानीय २४ वर्षीय डेटमान गोले र १६ वर्षीय निरज तितुङ्ग खोलाको बीच भागमा फसेपछि उहाँहरुको प्रहरीले उद्धार गरेको हो । 

लगातारको वर्षाले देशभर बाढी तथा पहिरोको जोखिम बढ्दै गएको छ । कतिपयको जोखिम थाहा नपाएर वा सावधानी अपनाउँदा अपनाउँदै ज्यान गएको छ । कतिपय भने रमाइलोका लागि बाढी पहिरो हेर्न जाने, सेल्फी खिच्नेलगायतका कारणले गर्दा जोखिममा पर्ने गरेका छन् । 

सामाजिक सञ्जालमा बाढी पहिरो हेर्न जानेको भिड लागेका तस्बिर सार्वजनिक भैरहेका छन् । सरकारले जोखिमयुक्त ठाउँमा नजान आग्रह गरे पनि कतिपय मानिस के रहेछ भन्दै पुलको माथि र बाढी पहिरो गएको स्थानमा जाने गर्छन् । अहिले नारायणी नदी हेर्न पुलमाथि घुइँचो लागेको फोटो सामाजिक सञ्जालमा आइरहेको छ ।

जोखिमयुक्त ठाउँहरुमा मानिसको भिडभाड भएका तस्बिरहरुले आफूहरुको ध्यान केन्द्रीत गरेको मौसम पूर्वानुमान महाशाखाका मौसमविद् समिर श्रेष्ठले बताउनुभयो । मौसम प्रतिकूल रहेको अवस्थामा बाढी पहिरो गएका ठाउँ र पुलको माथि जाँदा आफैंलाई हानी हुने हुँदा त्यस्तो नगर्न उहाँको आग्रह छ ।

 मौसमविद् श्रेष्ठका अनुसार नदी तथा खोलाको माथिल्लो क्षेत्रमा पानी परेको बेलामा र तटीय क्षेत्रमा पानी नपरेको अवस्थामा एक्कासी बाढी आएर बगाउने जोखिम हुन्छ । त्यस्तै कतिपय ठाउँमा भरुवा माटो हुने र थाहा नहुने हुँदा भास्सिने जोखिम हुन्छ ।

 कतिपय मानिसहरु काठ संकलन गर्न र सेल्फी खिच्न खोला/नदीमा जाँदा बगाएर ल्याएको काठ वा धारिलो धातुले चोटपटक लाग्ने जोखिम हुने हुँदा यस्ता कार्यहरु नगर्नसमेत मौसमविद् श्रेष्ठले आग्रह गर्नुभएको छ । जोखिम भएका ठाउँका मानिसहरुलाई  अति आवश्यक प्राथमिक उपचार, नियमित सेवन गर्नुपर्ने औषधि र खानेपानीको जोहो गरेर राख्नुपर्ने उहाँको सुझाव छ ।  

पहिरोविद् डा.सुबोध ढकाल सुरक्षाकर्मी र तालिमप्राप्त उद्दारकर्ताहरुबाहेक अरु त्यस्तो जोखिमयुक्त ठाउँमा जान नहुने बताउनुहुन्छ । तालिमप्राप्त व्यक्तिहरुलाई जोखिमबारे ज्ञान हुँदा अप्ठ्यारो अवस्था आईहाले पनि बाहिर निस्कन सक्छन् । तर सामान्य मानिसको ज्यानसमेत जाने हुन्छ । भिरको मुनि र ढुंगा माटो खस्ने ठाउँमा सकेसम्म नहिँड्न पहिरोविद् ढकालको सुझाव छ । 

उहाँ भन्नुहुन्छ, ‘यदि पहिरो खस्न सुरु भए, खस्ने जोखिम देखिए अशक्त, वृद्ध र बालबालिकाहरुलाई पहिलो प्राथमिकता दिएर सुरक्षित ठाउँमा लैजानुपर्छ र आफू पनि सुरक्षित ठाउँमा जानुपर्छ ।’ उहाँ थप्नुहुन्छ, ‘यस्तो अवस्थामा मोबाइल वा अन्य वस्तु छुट्यो, केही हुँदैन भनेर फर्केर जोखिम ठाउँमा जाँदा पनि खतरा हुन्छ, त्यस्तो गर्नु हुँदैन ।’