बालविवाह रोक्दै रौतहटका किशोरीहरु

 पुस २९, २०७६ मंगलबार १५:२५:४ | उज्यालो सहकर्मी

कलिलो अनुहार, उमेरले भर्खरै १५ मा टेक्दै गरेकी किशोरी । मनमा केही गर्छु भन्ने आँट । तर जन्मिदै बिहेको लागि केटा तयार । हुर्कन नपाउँदै पटक पटक बिहेको कुरा । 

बिहे गर्न परिवारले मिति तय गर्छ, तर उनी सानै उमेरमा विवाह गर्न तयार छैनन् ।  बिहे रोक्न परिवारभित्रै संघर्ष गर्नुपरेको छ । 

अघिल्लो वर्ष माघमा झण्डै उनको बिहे भैसकेको थियो । तर उनी हुनै लागेको आफ्नो बिहे रोक्न सफल भइन् ।

१५ वर्षीया नुरसना खातुन मामाघरमा बस्छिन् । घर भने भारत हो । रौतहटको परोहा नगरपालिका ७ नरकटियामा मामाघरमै जन्मेकी उनलाई सानै हुँदा गाउँकै केटासँग बिहे गरिदिने परिवारले बाचा गरिसकेका रहेछन् ।  

मामाघर नजिकै रहेको अर्को घरमा नुरसनाको बिहे गर्ने हजुरआमाले बचन दिएकी थिइन् । केटाकी आमाले छोरा ठूलो भइसकेको भन्दै छिटो बिहे गर्न दबाब दिन्छिन् । काम गर्दा, विद्यालय जाँदा केटाको परिवारसँग नुरसनाको भेट हुन्छ । भेट हुनेबित्तिकै उनीहरुले बुहारी छिटो घर आउनुपर्‍यो भनेर जिस्क्याउँछन् ।

एक पटक बिहे रोकिसकेकी नुरसनालाई अझै बिहेको कुरा गर्न परिवारले छोडेको छैन । नुरसनालाई पढेर ठुलो मान्छे बन्नु छ । डाक्टर बनेर गरीबहरुको सेवा गर्ने धोको छ । 

अहिले उनी नरकटियाको मरदरसा जामिया सल्फियमा कक्षा ५ मा पढ्छिन् । मदरसामा कक्षा ५ सम्म मात्रै पढाइ हुन्छ । ६ कक्षा पढ्न अर्को गाउँमा रहेको विद्यालयमा जानुपर्छ । तर हजुरआमा भने योभन्दा धेरै पढाउने पक्षमा हुनुहुन्न ।

नुरसना मदरसामा जेहेन्दार र इमान्दार विद्यार्थीमध्ये पर्छिन् ।  कक्षामा सबैभन्दा राम्रो नम्बर ल्याएर पास भैरहेकी छिन् । मदरसाका शिक्षकहरुले धेरै पढ्नुपर्छ, तिम्रो पढाइ राम्रो छ भन्दा उनलाई अझै धेरै पढ्न मन लाग्छ ।

तर घरमा पढाइभन्दा घरको काम सिक्न दबाब छ । बिहे गरिसकेपछि शिक्षा भन्दा काम चाहिने भन्दै काम सिक्न सबैभन्दा बढी हजुरआमाले कर गर्नुहुन्छ । 
उनले भनिन्, ‘मेरो पढ्ने रहर छ, तर परिवारले अब नपढाउने भन्छन्, डाक्टर बन्ने मेरो लक्ष्य त्यस्तै रहने भयो ।’

नुरसनाको जस्तै व्यथा छ १८ वर्षीया दुर्गा शर्माको पनि । नुरसनाको गाउँसँगै जोडिएको रौतहटको ईशनाथ नगरपालिका ४ मठियाकी दुर्गाले पनि आफ्नो बिहे आफैं रोकेकी छन् । त्यो पनि दुई पटक । २०७५ साउन ४ गते र दोस्रो २०७६ असार १३ गते तय भएको आफ्नै बिहे रोक्न उनी सफल भएकी हुन् ।

हुर्केेकी छोरीलाई घर राख्न हुँदैन भन्दै उनलाई परिवारले १५ वर्षकै उमेरमा बिहे गराइदिन खोजेका थिए । तर, दुर्गालाई सानै उमेरमा बिहे गर्न मन थिएन । 

कक्षा ६ मा पढ्दै गर्दा परिवारले विद्यालय छुटाइदिए । विद्यालय जान नदिएपछि दुर्गा घरको काम गर्न थालिन् । साँझ बिहान खाना पकाउने, बारीको काम गर्नु उनकोे दैनिकी बन्यो । 

आफ्नो बिहे रोक्न दुर्गालाई पनि नुरसनाको जस्तै परिवारभित्र संघर्ष गर्नुपर्‍यो । 

बिहे रोकिसकेपछि भने दुर्गाका आमाबुवा खुसी छन् । दुर्गालाई अहिले नुरसनाको जस्तो बिहे गर्न दबाब छैन । अहिले उनी फेरि विद्यालय जान थालेकी छन् । दुर्गा गाउँमै रहेको जनता माविमा कक्षा कक्षा ८ मा पढ्छिन् । 

अन्तिम अपडेट: चैत २, २०८०

तपाईको प्रतिक्रिया